در مورد مرکز تخصصی آموزش علوم انسانی فائزون!

در این صفحه، شرح مختصری از سوابق، رویکردها و فعالیت‌های مرکز تخصصی آموزش علوم انسانی فائزون ارائه شده است.

به تمام کسانی که به آشنایی بیشتر با این مرکز تمایل دارند و یا جهت ثبت‌نام اولیه به این مرکز مراجعه داشته‌اند، توصیه می‌کنیم این متن مختصر را به خوبی مطالعه نمایند.

ضمنا، در پایان همین صفحه، به برخی سوالات پرتکرار در مورد فائزون پاسخ داده شده است. شما نیز می توانید سوال خود را در مورد مجتمع آموزشی فائزون، در فرم پایان صفحه وارد کنید.

به صورت شخصی و یا به صورت عمومی در همین صفحه، به سوالات شما پاسخ داده خواهد شد. 

دبیرستان غیردولتی دخترانه فائزون، یک مرکز تخصصی آموزش علوم انسانی است.

مدرسه‌ای که از پایه‌ی دهم تا پیش از ورود به دانشگاه، برنامه‌ی ویژه‌ای را برای پرورش «دانش آموزان در تراز علوم انسانی» تدارک دیده است.

گروه آموزشی و مدیریتی دبیرستان فائزون، بیش از دو دهه تجربه‌ی موفق آموزش تخصصی رشته علوم انسانی را در کارنامه دارند. تا پیش از سال ۱۳۸۹ در مرکز نمونه دولتی دخترانه فرهنگ منطقه ده تهران، سالهای متمادی همین گروه مدیریتی و آموزشی مشغول به خدمت بوده و پس از تأسیس مرکز غیردولتی فائزون در سال تحصیلی ۹۰-۹۱ نیز، فعالیت تخصصی در حوزه علوم انسانی را ادامه داده‌اند. به لطف خدا و بر پایه‌ی دانش، تجربیات و ابتکارات فعالان این عرصه، موفقیت‌های آموزشی این گروه در این سالها، به وضوح چندین پله از تجربیات گذشته‌ی بسیاری از مراکز فعال در تاریخ آموزش و پرورش کشور در حوزه علوم انسانی بالاتر بوده است.

یک شورای علمی، متشکل از صاحب‌نظران و فعالان رشته‌های مختلف علوم‌انسانی، بر پایه‌ی مطالعات جدی پژوهشی، طراحی سامانه‌ی آموزش در دبیرستان فائزون را بر عهده داشته و به صورت مستمر برنامه‌های آموزشی مرکز را مورد مطالعه و رصد قرار می‌دهند. در همین راستا یک طرح چندلایه در حوزه‌ی آموزش علوم انسانی در همین کارگروه طراحی شده و از جوانب مختلف مورد مشورت اساتید مبرز و با تجربه‌ی دانشگاهی قرار گرفته و اصلاحات لازم نیز بر آن اعمال شده است. ضمن این که به صورت مستمر، خروجی‌ها و نتایج اجرای این طرح، مورد بررسی و کنکاش علمی قرار می گیرد.

بر اساس این طرح، اولاً توصیفی چند بعدی از یک «دانش‌آموز در تراز علوم انسانی» تبیین شده است. به این معنا که «شاخصه های فردی – روانی» و «شاخصه های دانشی» یک دانش آموز موفق در حوزه‌ی علوم انسانی از ابعاد مختلف ترسیم شده و به هر یک از این شاخصه‌ها، در یک طرح پژوهشی مستقل پرداخته شده است. سپس بر اساس یک برنامه‌ریزیِ گام به گام، برنامه‌ی آموزشی و تربیتی مرکز به نحوی تنظیم شده که در یک بازه‌ی زمانی واقع‌بینانه، هر یک از دانش‌آموزان دبیرستان، تا حد ممکن در تمامی این شاخص‌ها به مختصات یک دانش آموز در تراز علوم انسانی نزدیک شوند. بر همین اساس علاوه بر بازسازی و تنظیم مجدد دروس مصوب آموزش و پرورش در هر پایه، برنامه‌های درسیِ تکمیلی و برنامه های پژوهشی، فرهنگی و تفریحی مبتکرانه‌ای برای نیل به این هدف در مقاطع مختلف زمانی طراحی شده‌اند.

البته اجرای این طرح با این وسعت و ابعاد مختلف، هنوز در حال پیشرفت است و ما به لطف خداوند هر سال به سطح مورد نظر نزدیک‌تر می شویم.

موفقیت ها و افتخارات آموزشی فائزون:

موفقیت‌های علمی و آموزشی این مرکز در تمام این سال‌ها، اگر به صورت یک مجموعه‌ی منسجم به آن‌ها نگاه کنیم، کاملاً بی‌نظیر و منحصر به فرد است.

از افتخار آفرینی هر ساله در کنکور سراسریِ علوم انسانی تا المپیادهای ادبی و دیگر مسابقات و فعالیت‌های علمی و پژوهشی. این تراز از موفقیت حاصل لطف و عنایت خداوند متعال است که در تلاش شبانه‌روزی همکاران ما، تدبیر و برنامه‌ریزی گام به گام و پیگیری و استقامت در فعالیت‌ها متبلور شده است …

در کنکور سراسری علوم انسانی، هر ساله تعداد قابل توجهی از دانش‌آموزان این مرکز، رتبه‌های تک رقمی و دو رقمی کسب کرده‌اند. در این مدت تاکنون ۳ بار در سال های ۸۲ ۸۵ و ۹۱ رتبه ی اول کنکور سراسری در کشور فارغ التحصیل این گروه آموزشی بوده است.

اما اصلی ترین عامل مزیت این نتایج نسبت به دیگر تجربیات موجود، نزدیکی بسیار زیاد رتبه‌ها به هم و گستره‌ی کمّی رتبه‌های ۱۰۰ تا ۵۰۰ است. اگر از نظر عددی تعداد رتبه‌های برتر را در تمام این سال‌ها میانگین بگیریم، از هر ۶۰ دانش آموز مقطع پیش دانشگاهی در هر سال، 45 نفر رتبه‌ی زیر ۱۰۰۰ کسب کرده‌اند که از میان آنها، 32 نفر رتبه‌ی زیر ۵۰۰ و 7 نفر رتبه‌ی زیر ۱۰۰ داشته‌اند! …

این موفقیت که به لطف خدا هر سال با همین ترکیب و گاهی بهتر از سال‌های گذشته تکرار شده، نشان از یک همخوانی و هماهنگی ساختاری در فرآیند آموزش در این مرکز دارد.

 به همین نسبت، موفقیت دانش‌آموزان این مرکز در مراحل مختلف المپیاد ادبی نیز شاخص و قابل توجه است. هر ساله تعداد زیادی از دانش‌آموزان در مرحله‌ی اول المپیاد پذیرفته می‌شوند و پس از مراحل دوم و نهایی نیز، هر ساله تعدادی مدال طلا و مدال نقره و برنز توسط این دانش‌آموزان کسب شده است. در دیگر مسابقات و فعالیت‌های علمی و آموزشی نیز این تراز از موفقیت به چشم می‌خورد.

جزئیات بیشتر در مورد موفقیت‌ها و افتخارات کسب شده در این مرکز، به تفکیک هر سال در سایت دبیرستان قابل مشاهده است.

ترکیب دانش‌آموزان در دبیرستان فائزون:

ما به مقطع دوم دبیرستان، یعنی از پایه‌های دهم تا دوازدهم، به مثابه یک مرحله‌ی مقدماتی برای ورود به دانشگاه و جامعه نگاه می‌کنیم. مقطعی که دانش‌آموز باید بتواند برای گذار از دوران نوجوانی و دانش‌آموزی و ورود به دوران جوانی و ورود به جامعه آماده شود.

لازمه‌ی رشد و تعالی در این دوره، بخصوص برای دانش‌آموزان رشته‌ی علوم انسانی، آن است که به جای مواجهه با یک ترکیب جمعیتی محدود و گزینش شده به لحاظ سیاسی، فرهنگی، مالی و یا طبقه ی اجتماعی، با یک نمونه‌ی کوچک اما کاملاً متنوع، واقعی و البته مدیریت شده از جامعه‌ی خود مواجه شوند.

به بیان دیگر، نمی‌توان علوم انسانی را به دانش‌آموزان این مقطع سنی، در محیطی کاریکاتوری و گلخانه‌ای آموزش داد… 

برای شناخت دقیق از جامعه و مواجه شدن با واقعیت‌های آن و همچنین برای کسب تجربه‌ی واقعی و ملموس از تعاملات اجتماعی و از همه مهمتر، برای کسب تجربه در مواجهه‌ی علمی با شرایط بومی جامعه‌ی خود، دانش‌آموز علوم انسانی نیاز به حضور در محیطی واقعی و متنوع دارد که در آن تناسب میان اقشار، گروه‌ها و فرهنگ‌های مختلف موجود در جامعه، شبیه به آنچه در واقعیت هست، تا حد ممکن رعایت شده باشد.

این به معنای آن نیست که این ترکیب جمعیتی باید به صورتی بی مبالات، کنترل نشده و ناسالم تشکیل شود و یا باید برای مواجه شدن با واقعیت‌های اجتماعی، آسیب‌ها و شکاف‌های موجود در چنین فضای متنوعی را نادیده گرفت، بلکه چنین نمونه‌ای از یک جامعه‌ی متنوع در این مقطع سنی، باید کاملاً مدیریت شده و مدبّرانه شکل گرفته و به صورت مستمر مورد رصد و مدیریت دقیق باشد. ما این ترکیب جمعیتی، را تنوع مدیریت شده می نامیم.

محیطی واقعی متنوع و متکثر، شامل انسان‌هایی با گرایش‌های فکری و فرهنگی و سطح هوش و دانش متفاوت و با تنوع در سطح مالی و طبقه‌ی اجتماعی که به شکلی منسجم در کنار هم جمع شده‌اند و بر مبنای یک طرح نظام‌مند مدیریتی و آموزشی، یک هدف واحد را پیگیری می‌کنند.

در واقع ما به جای ایزوله کردن محیط و ساختن ترکیب‌های گلخانه‌ای، یک ترکیب جمعیتی متنوع و جامعه‌‌گون را ترجیح داده‌ایم و سختی‌های مدیریت، برنامه‌ریزی و ایجاد انسجام در آن را پذیرفته ایم. چرا که حضور در چنین فضایی را در این مقطع سنی، بخصوص برای دانش‌آموزان علوم انسانی، یک ضرورت آموزشی و فرهنگی می‌دانیم. دانش‌آموز در چنین فضایی، می‌تواند به مرور، درک واقعی‌تر و ملموس‌تری از حضور فعال اجتماعی کسب کند.

ما بر این باور هستیم که اگر در مقاطع ابتدایی دوران تحصیل‌، لازم است دانش آموز با جامعه ای «محدود» و مدیریت شده مواجه باشد و همچنین در دانشگاه لاجرم با جامعه‌ای «متکثر» و «مدیریت ناپذیر» مواجه خواهیم بود، باید حلقه‌ی واسطی در این میان، با یک ترکیب جمعیتی «متنوع و متکثر» اما «مدیریت شده» وجود داشته باشد تا نوجوان بتواند با کمترین آسیب برای این دوره‌ی گذار آماده شود.

این امر می‌تواند سلامت و انسجام آتی جامعه‌ی ما را نیز ارتقا داده و بخصوص در حوزه‌ی علوم انسانی، افرادی با درک واقعی‌تر  از جامعه را به دانشگاه تحویل دهد.

 البته، اقتضاء مدیریت چنین فضایی آن است که برای جلوگیری از بروز شکاف‌ها و آسیب‌های احتمالی و همچنین حفظ نظم درونی مدرسه و جهت دهی هدفمند به رفتار دانش‌آموزان، قوانینی محکم و تخطی‌ناپذیر البته به شکلی منصفانه و مدبّرانه، وضع و مورد اهتمام قرار گیرد. قوانینی که عملاً چیزی بیش از دستورالعمل‌های مصوب آموزش و پرورش نیستند، اما به شکلی جدی و مسامحه ناپذیر مورد اهتمام مدرسه قرار خواهند گرفت.

جزئیات این موارد پس از طی مراحل ثبت نام به اطلاع خانواده‌ها خواهد رسید…

نکته ی دیگر آنکه با احترام به این تنوع اجتماعی موجود در مدرسه، هیچ یک از فعالیت‌های علمی و فرهنگی در مدرسه به شکلی تنظیم نشده است که منجر به القای نوع خاصی از اندیشه و تفکر در ذهن دانش‌آموزان به شکلی غیر آگاهانه و نامستدل شود.

در واقع یکی از اصلی‌ترین خطوط قرمز ما، احترام به کرامت و آزادی اندیشه‌ی دانش‌آموز در تمام حوزه‌های عقیدتی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی است.

اما این به معنای آن نیست که ما به شکلی اباحه گرایانه، نسبت به هر اندیشه و تفکری خنثی باشیم و برای تقویت قوای تحلیلی و ظرفیت استنتاجی دانش‌آموز تلاش نکنیم.

دانش آموز در چنین فضایی، به مراتب بیش از دیگر انواع محیط‌ها،  زیست در یک جامعه‌ی واقعی را به مرور تجربه خواهد کرد و زندگی مسئولانه و مسالمت‌آمیز با اقشار مختلف اجتماعی را خواهد آموخت و ضمناً به شکلی فعال و پویا نسبت به تقویت مبانی اندیشه‌ای خود تلاش خواهد کرد. و خواهد آموخت که نباید نسبت به اندیشه و رفتار همراهان خود در یک جامعه‌ی واقعی بی مسئولیت باشد.

همانطور که در ابتدای این صفحه اشاره شده است، هدف ما پرورش دانش آموزان در تراز علوم انسانی است. چنین دانش‌آموزی طبق تعریف دقیق شاخصه‌های فردی – روانی، علاوه بر آنکه باید فردی آزاداندیش و متکی به قوا و ظرفیت‌های اندیشه‌ای خود باشد، باید بتواند با نگاهی باز و قدرت استدلال و تحلیل و با درک بنیادی از مبادی اندیشه‌ای خود، نسبت به کشف و تشخیص حقیقت و التزام به آن اهتمام داشته باشد.

به بیان دیگر، یک دانش‌آموز در این مجموعه، ممکن است با دوستانی مواجه شود که به لحاظ سطح فرهنگی، نوع عقاید یا گرایش سیاسی، طبقه‌ی اجتماعی و حتی سطح هوشی و سوابق تحصیلی با او متفاوت باشند. اما اولاً زیست در یک جامعه‌ی واقعی را به مرور تجربه خواهد کرد و زندگی مسئولانه و مسالمت‌آمیز با اقشار مختلف اجتماعی را خواهد آموخت و ضمناً به شکلی فعال و پویا نسبت به کسب ظرفیت‌های تحلیلی و تقویت مبانی اندیشه‌ای خود تلاش خواهد کرد و خواهد آموخت که نباید نسبت به اندیشه و رفتار همراهان خود در یک جامعه‌ی واقعی، بی مسئولیت و بی توجه باشد.

ساختار مدیریتی در مدرسه‌ی فائزون:

مدل مدرسه‌داری در این مرکز از نظر ساختاری با مدل رایج و معمول در مدارس معمول کشور، تا حد زیادی متفاوت است. به صورت خلاصه، برای ساختار مدیریتی این مرکز، به جای ساختار لایه‌ای و تفکیک شده‌ی رایج، یک ساختار کُروی و منعطف انتخاب شده است. جایگاه اشخاص و مسئولیت‌ها و اختیارات هر یک به صورت منعطف و سیال تعریف شده و مدیریت در هر لایه به شکل سیال اعمال می شود.

ما در این ساختار در تلاش هستیم بین نظم و انسجام سازمانی با انعطاف و چابکی عملیاتیِ مورد نیاز در حوزه تعلیم و تربیت، جمع کنیم.

برای مدیریتِ یک جامعه‌ی پیچیده و متنوع، آن هم در محیط آموزشی مرتبط با علوم انسانی، نیاز به ساختار مدیریتی متفاوتی بود که به نظر می رسد عملاً در طول این سال‌ها در مدرسه‌ی فائزون به خوبی نهادینه شده است…

چنین ساختاری، اگرچه ممکن است در ظاهر، انسجام و طبقه‌بندی ساختارهای معمول را نداشته باشد و ضمنا نسبت به ساختارهای صُلبِ معمول، موجب ایجاد فرسایش و تلاقی بیشتری بین اختیارات و وظایف افراد شود، لیکن به زعم ما با اقتضائات یک فضای تربیتی و آموزشی در حوزه‌ی علوم انسانی، بسیار همخوان‌تر و کارآمدتر است.

جزئیات این ساختار مورد مطالعه و پژوهش قرار گرفته و ضمن پیاده‌سازی و اجرا در فائزون، در حال بهینه‌سازی است. به نحوی که جایگاه مدیر، معاونان، مشاوران و دیگر همکاران آموزشی و فرهنگی در این مرکز، کمی با آنچه به صورت معمول در مدارس مختلف مشاهده کرده‌اید تفاوت دارد. چنین ساختارِ شناوری، ضمن آنکه انعطاف بیشتری را جهت تنظیم فرآیند آموزش فراهم می‌کند، دست ما را در مواجهه با چالش‍‌های ذاتی فعالیت‌های تربیتی بازتر خواهد گذاشت.

عملاً با این ساختار چرخه‌ی فعالیت آموزشی در مدرسه‌ی فائزون، چابک و پویاست و برای خلاقیت در قالب و محتوای آموزشی، بستر فراخ و با غنای لازم فراهم شده است…

تصمیمات در چنین ساختاری، در زمانی کوتاه‌تر و با لحاظ مختصات منحصر به فرد هر مخاطب گرفته می شوند و ضمناً امکان ایجاد یک تشکیلات گسترده و متنوع، بدون گرفتار شدن در چنبره‌های ساختاری دست و پاگیر، بهتر فراهم می شود.

در نظر داریم در آینده‌ی نزدیک، در یک مقاله‌ی علمی، مبانی نظری و گزارش عملی این انتخاب را به تشریح منتشر نماییم.

انجمن‌ها و گروه‌های علمی متنوع فائزون:

پرورش دانش‌آموز در تراز علوم انسانی با مشخصاتی که در طرح کلان این مرکز مدنظر است، با اتکای صرف به حداقل‌های موجود در ساختار درسی مصوب آموزش و پرورش ممکن نخواهد بود. به بیان دیگر برای رسیدن به یک تراز نخبگانی در این حوزه، علاوه بر پوشش دادن محتوای کتب درسی، نیاز به توسعه‌ی کیفی و کمّی بسیار جدی محتوای آموزشی از جهات مختلف وجود دارد.

ما در فائزون با همین هدف، ساختار برنامه‌ی آموزشی را به شکل مبتکرانه و متمایزی بازطراحی کرده‌ایم. به نحوی که دانش‌آموز در این مدرسه عملاً با یک مجموعه‌ی بسیار گسترده‌تر و متنوع‌تری از محتوا و قالب‌های آموزشی مواجه خواهد بود.

در مورد ساختار متفاوت برنامه درسی در مدرسه ی فائزون و همچنین فعالیت‌های آموزشی مکملی که در چهار چوب برنامه‌ی هفتگی دانش‌آموزان گنجانده شده است، توضیحات لازم در ادامه خواهد آمد…

انجمن ها و گروه های علمی موجود در فائزون، هر کدام ذیل یک موضوع یا حیطه‌ی علمی خاص با مأموریتی گسترده و وسیع تشکیل شده‌اند. فعالیت این مجموعه‌ها از نظر موضوع و قالب تنوع زیادی دارد. از کلاس‌های درسی رسمی گرفته تا کارگاه‌های موضوعی، جشنواره‌ها، نمایشگاه‌ها، اردوها و مسابقات علمی و مهارتی در حوزه‌های مختلف در این انجمن‌ها پیگیری می شوند.

در این بخش به صورت کوتاه و مختصر در مورد جایگاه موسسات، انجمن ها و گروه های علمی موجود در مدرسه توضیحاتی ارائه شده است. جزئیات مربوط به هر کارگروه را می‌توانید در صفحه‌ی اصلی سایت مدرسه، در صفحات اختصاصی هر کارگروه مشاهده نمایید.

عمده‌ی این کارگروه‌ها، علاوه بر فعالیت‌های گسترده‌ی تکمیلی، متکفل یک یا چند برنامه درسی جدی و مستمر برای دانش‌آموزان نیز هستند. ضمناً برخی از این انجمن‌ها هم اکنون متولی تنظیم محتوا و هدایت گروه درسی و مجموعه‌ی دبیرانِ دروس ذیل موضوعات خود نیز شده‌اند. 

در افق میان مدت، بسیاری از این گروه‌ها و انجمن‌ها به توسعه‌ی فعالیت‌های خود به فضای فرامدرسه‌ای نیز خواهند پرداخت.

مدیریت هر یک از این انجمن ها با یک یا چند پژوهشگر و فعال آموزشیِ متخصص در حوزه‌ی مربوطه است که عمدتاً از فارغ التحصیلان مدرسه‌ی فائزون هستند. ضمناً عمده‌ی این انجمن ها فعالیتها و برنامه‌های خود را در یک شورای داخلی متشکل از دانش‌آموزان علاقه‌مند، تنظیم و طراحی می کنند.

این انجمن‌ها و گروه‌های علمی، به لحاظ ساختاری از هم مستقل هستند و هر کدام به صورت مجزا، برنامه‌ها و ایده‌های خود را پیگیری می‌کنند. اما مسئولین هر انجمن، در قالب یک مجموعه‌ی مدیریتی یکپارچه، با یکدیگر تبادل نظر و هم افزایی مستمر دارند.

به صورت فهرست‌وار، می‌توان به این عناوین اشاره کرد:

  • کارگروه آموزش تلفیقی هنر و علوم انسانی، «مدرسه‌ی آن»
  • کارگروه «روزهای علوم انسانی»
  • کارگروه «ژرفا»
  • انجمن کتاب «روشنا»
  • انجمن «تفکر ریاضی»
  • کارگروه رسانه ای «ما»
  • انجمن قرآنی «ترنج»
  • کارگروه مطالعات اجتماعی و مردم‌شناسی
  • انجمن ادبی «شهرزاد»
  • انجمن «مطالعات بنیادی»
  • کارگروه آموزش تلفیقی «مطالعات جهان»
  • مرکز تخصصی آموزش زبان های خارجی «ماز»
  • هیئت دانش آموزی «راحیل»
  • مرکز «پژودان» برای هدایت پژوهش‌های دانش آموزی در علوم انسانی
  • و …

رویکرد فائزون در زمینه‌های فرهنگی و تربیتی:

فعالیت فرهنگی در یک مرکز تخصصی آموزش علوم انسانی، آن هم با این ترکیب بسیار متنوع از دانش‌آموزان، موضوع مهم و پیچیده‌ای است.

جنس محتوای آموزشی علوم انسانی به شکلی است که عملاً هر نوع آموزشی در این حوزه، فراتر از یک فعالیت علمی و آموزشی صِرف، به خودی خود نوعی کنش فرهنگی و تربیتی نیز خواهد بود.

ضمناً پوشش نیازهای تربیتی و فرهنگی دانش‌آموزان در این مقطع سنی، با لحاظ تنوع بسیار بالای فرهنگی موجود در فائزون، نیازمند رصد دقیق فضای عمومی مدرسه، آشنایی با فرد به فرد دانش‌آموزان و همچنین شناخت ویژگی‌ها، نیازها و مختصات عمومی آنها است.

از این جهت فعالیت فرهنگی و تربیتی در چنین مرکزی نیازمند یک سامانه‌ی منسجم، گسترده، پویا و منعطف است…

در طول این سالها، چنین سامانه‌ای تا حد زیادی در مدرسه‌ی فائزون شکل گرفته و در حال رشد و تعالی است. به شکلی که می‌توان ادعا کرد، سامانه‌ی هدایت فرهنگی و تربیتی دبیرستان فائزون به یک ساختار منحصر به فرد و کارآمد تبدیل شده است.

مسئولین فرهنگی و تربیتی دبیرستان، مثل بسیاری از مدارس دیگر از نظر ساختار اداری، ذیل یک معاونت مستقل تحت عنوان معاونت پرورشی و فرهنگی و …. تعریف نشده‌اند. به خاطر در‌هم‌تنیدگی محتوای آموزشی علوم انسانی با فضای فرهنگی و تربیتی، عملا گروه فرهنگی دبیرستان فائزون، نخ تسبیح و عامل اتصال میان انجمن‌ها و کارگروه‌های علمی – تخصصی مدرسه است. در واقع مسئول شورای مرکزی انجمن‌ها و مراکز علمی دبیرستان، متولی گروه فرهنگی و تربیتی مدرسه است و از این جهت تمام فعالیت‌های مربوط به این حوزه در یک هم‌افزایی و ارتباط کاری مشترک با تمام فعالین فضای آموزشی و تربیتی مدرسه، طراحی و اجرا می‌شوند.

در چنین سامانه ای، فعالیت فرهنگی و تربیتی محدود به برگزاری مراسمات و بزرگداشت مناسبت‌های تقویمی و اردوهای تفریحی و زیارتی و … و یا طراحی و نصب عناصر تبلیغی در محیط مدرسه نیست. به یک معنای کلی‌تر، همه‌ی فعالیتهای علمی، آموزشی و پرورشی در مدرسه، ذیل سامانه‌ی فرهنگی و تربیتی طراحی و اجرا می‌شوند…

اصولاً، با تعریفی که از مختصات فردی-روانی یک دانش‌آموز در تراز علوم انسانی در فائزون شکل گرفته است، عملاً گروه فرهنگی و تربیتی دبیرستان متولی تأمین یک بستر غنی تربیتی جهت پرورش دانش‌آموز در تراز علوم انسانی است.

تمرکز جدی بر مسئله‌ی «آزاداندیشی» پرهیز از القای یک رویکرد خاص فرهنگی و اندیشه‌ای، بدون استدلال و برهان، پرهیز از ایجاد محدودیت‌های نامتوازن و بی‌دلیل در فضای اندیشه‌ورزی دانش‌آموزان از یک طرف و از طرف دیگر ایجاد یک بستر غنی تربیتی، ترویج مسئولیت‌پذیری نسبت به افکار و اندیشه‌های اطرافیان، جلوگیری از ترویج خرده فرهنگ‌ها و نظامات اندیشه‌ای مخرب و تلاش برای ایجاد نوعی استقلال و پختگی فکری در دانش‌آموزان، مورد اهتمام جدی سامانه‌ی فرهنگی و تربیتی دبیرستان فائزون است…

رصد مستمر و دقیق فضای عمومی حاکم بر دانش‌آموزان، بدون کمترین مداخله از بیرون و بدون تلاش برای صوری کردن محیط، به ما این امکان را خواهد داد که فعالیت‌های تربیتی جاری در مدرسه را بر پایه‌ی یک شناخت دقیق از نیازها و ظرفیت‌های عمومی دانش آموزان در هر سال تحصیلی بنا کنیم.

ضمناً، آشنایی عمیق و چند لایه نسبت به سیر رشد علمی و شخصیتی در فرد به فرد دانش‌آموزان، در عین حفظ استقلال و آزادی عمل آنها، بستر بسیار مناسبی برای فعالیت تربیتی برای ما ایجاد می‌کند.

در طول این سال‌ها، در سامانه‌ی فرهنگی دبیرستان فائزون، چنین ارتباط وثیق و مستمری با دانش‌آموزان عملا تثبیت شده است.

ضمنا با توجه به حضور تعداد زیادی از دانشجویان و فعالان جوان خلاق و پرشور حوزه‌ی علوم انسانی در مدرسه، ذیل ساختار انجمن‌ها و مراکز علمی موجود در مرکز، مجموعه فعالیت‌های فرهنگی جاری در فائزون، به لطف خدا عموماً بسیار نوآورانه، خلاق و پویا هستند و در پیشبرد آنها از انعطاف ساختاری موجود در مدرسه به خوبی استفاده می‌شود.

در نتیجه تقریباً هر یک از دانش‌آموزان از میان طیف‌های فکری و فرهنگی مختلف، می‌تواند بستر مناسبی برای رشد و شکوفایی استعدادها و علایق خود در مدرسه پیدا کنند.

ایده‌ی «مدارس میان‌رشته ای» در درون دبیرستان فائزون!:

عملاً از سال 1393، یک کارگروه پژوهشی مستقل ذیل موسسه‌ی فائزون، در حال مطالعه در مورد مسئله‌ی هدایت تحصیلی و زمینه سازی پژوهشی برای بازطراحی فرآیند انتخاب رشته و تفکیک نامتوازن رشته‌ها در ایران هستند.

در میان این تلاش‌های پژوهشی، ایده‌ی ناب و منحصر به فردی در زیرساخت آموزشی فائزون شکل گرفته است که عملاً در قالب آن، با حفظ تمام چهارچوب‌های قانونی موجود و بدون کاستن از اجزای برنامه‌ی درسی مصوب رشته‌ی علوم انسانی، می توان عملاً بستری برای آموزش‌های چند‌رشته‌ای، میان‌رشته‌ای یا فرارشته‌ای در علوم انسانی فراهم نمود.

ذیل این ایده، ما در تلاش هستیم تا سال 1405، عملاً 5 مدرسه‌ی تلفیقی و میان‌رشته‌ای، ذیل موسسه‌ی فائزون تأسیس کنیم.

نمونه‌ی اول از این مراکز، از سال 1399 تأسیس شده و اکنون به شکلی کاملاً خلاقانه، پیشرو و کارآمد، در حال فعالیت است …

مدرسه‌ی تلفیقی علوم انسانی و هنر، ذیل عنوان «مدرسه‌ی آن»، با تمرکز بر روی «تفکر طراحی» به عنوان یکی از اجزای مهم و نقاط تلاقی میان هنر و علوم انسانی شکل گرفته و تاکنون به خوبی در حال توسعه است. جزئیات مربوط به سوابق فعالیت‌ها و جنس برنامه‌ی آموزشی این مرکز را می‌توانید در صفحه ی اختصاصی آن در سایت مدرسه دنبال کنید.

ضمناً، 4 زیرساخت آموزشی میان‌رشته‌ای دیگر، هم‌اکنون در حال پژوهش و ارزیابی‌های اجرایی اولیه هستند و احتمالاً دو مرکز در سال تحصیلی 1403-1404 و دو مرکز دیگر در سال بعدی تحصیلی به این کارگروه‌ها اضافه خواهند شد…

طبق پیش‌بینی انجام شده، فعالیت این مراکز میان‌رشته‌ای، 7 ساله خواهد بود. یعنی دانش‌آموزان عزیز از ابتدای پایه‌ی دهم به این کارگروه‌های آموزشی اضافه می‌شوند و تا پایان پایه‌ی یازدهم، تحت آموزش‌های میان‌رشته‌ای جاری در این مراکز قرار خواهند گرفت. سپس در سال دوازدهم در کنار دیگر دوستان خود، بر روی کنکور سراسری رشته‌ی علوم انسانی متمرکز خواهند شد. سپس پس از انتخاب رشته و ورود به رشته‌ها و دانشگاه‌های متنوع، بازهم در طول 4 سال کارشناسی، در قالب آموزش‌های مکمل در کنار این موسسات خواهند بود.

جزئیات بیشتری از این ایده‌ی خلاقانه، در جلسات معارفه و ثبت نام اولیه در فائزون به سمع خانواده ها و دانش آموزان عزیز خواهد رسید.

پاسخ به پرتکرار ترین سوالات در مورد فائزون:

در ادامه، به برخی سوالات پرتکرار مخاطبان خود پاسخ داده‌ایم. شما نیز اگر پرسش مشخصی در مورد مدرسه‌ی فائزون دارید، می توانید در پایان همین صفحه، پرسش خود را ارسال کنید. اگر پرسش شما جزو سوالات پرتکراری که در متن زیر به آنها پاسخ داده شده نباشد، پاسخ شما در مدت زمان کوتاهی، به صورت شخصی برای شما ارسال خواهد شد.

آیا دبیرستان دوره‌ی دوم فائـزون، فقط مختص رشته‌ی علوم انسانی است؟
  • بله، فائزون در مقطع متوسطه‌ی دوم، به صورت تخصصی به رشته‌ی علوم انسانی می‌پردازد. اگرچه واحد پژوهش و توسعه‌ی فائزون، در حال طراحی و تأسیس مجموعه‌ای از مدارس میان‌رشته‌ای در نسبت با علوم انسانی است. مدرسه‌ی تلفیقی هنر و علوم انسانی، موسوم به مدرسه‌ی «آن» از سال 1399 در حال فعالیت است و از سال 1404 دو مدرسه‌ی میان رشته‌ای دیگر، یکی در حوزه‌ی علوم اجتماعی و مردم‌شناسی و دیگری در حوزه‌ی «مطالعات جهان»، به مجموعه‌ی گروه‌های آموزشی مدرسه‌ی فائزون اضافه خواهد شد. مدرسه‌ی دیگری ذیل موضوع هوش مصنوعی و علوم شناختی و همچنین کارگروهی متمرکز بر آموزش میان‌رشته‌ای ادبیات، در واحد پژوهش و توسعه‌ی مجتمع آموزشی فائزون در دست طراحی و تأسیس هستند.
  • خیر، به هیچ وجه.
  • اگرچه نتایج کسب شده در کنکور سراسری در تمام دوره‌های مدرسه‌ی فائزون، به لطف خدا بسیار شاخص و مطلوب بوده و از این جهت مدرسه‌ی فائزون یکی از پرافتخارترین گروه‌های آموزش علوم انسانی در کشور است، اما به هیچ وجه برنامه‌ی آموزشی ما در پایه‌ی دهم و یازدهم، بر روی کنکور سراسری متمرکز نیست.
  • در تمام دوره‌ی تحصیلی در پایه‌ی دهم و یازدهم، دانش‌آموزان با یک برنامه‌ی آموزشیِ تحلیلی و چندبعدی در حوزه‌ی علوم انسانی مواجه خواهند بود که هیچ شباهتی به فعالیت‌های آموزشی صرفاً تستی و کنکوری ندارد.
  • برنامه‌ی آموزشی ویژه‌ی ما برای آمادگی شرکت در کنکور سراسری، در طول 12 ماه در پایه‌ی دوازدهم به شکلی تنظیم شده است که به لطف خدا در تمام این سالها، دانش‌آموزان توانسته‌اند با اتکا به توانایی‌های خود، نتایج بسیار پرافتخاری در کنکور سراسری رشته‌ی علوم انسانی کسب کنند.
  • برنامه‌ی آموزشی در مدرسه‌ی فائزون، یک دوره‌ی درسی کاملاً جدی و متمرکز بر آموزش تخصصی و نخبگانی علوم انسانی است. حجم محتوای آموزشی به مراتب از محتوای مصوب آموزش و پرورش گسترده‌تر است و تعداد عناوین دروس و فعالیت‌های علمی در فائزون بسیار زیاد است. اما سطح فشار آموزشی بر دانش‌آموزان، به هیچ وجه خارج از استانداردهای متعارف آموزشی و بدون توجه به نیازها و اقتضائات دوره‌ی نوجوانی طراحی نشده است.
  • تنوع قالب‌ها و محتواهای آموزشی و همچنین گستره‌ی وسیع فعالیت‌ها، تجربه‌های اردویی و … در فائزون آنقدر زیاد است که عملاً بیشتر دانش‌آموزان می‌توانند در این محیط، بستری برای پرداختن به حوزه‌های علمی و عملی مورد علاقه‌ی خود پیدا کنند.
  • البته، دوره‌ی آموزشی پایه‌ی دوازدهم که در یک بازه‌ی 12 ماهه بر روی کسب موفقیت در کنکور سراسری متمرکز است، مثل بسیاری از دیگر مراکز آموزشی، دوره‌ی نسبتاً پرفشارتری است که با برنامه‌ریزیِ بهینه و استفاده از فرصت‌های آموزشی می‌تواند نتیجه‌ی پرباری برای دانش‌آموزان در پیش داشته باشد.
  • به طور خلاصه، برنامه‌ی آموزشی در فائزون، اگرچه کاملاً جدی، چندبُعدی و گسترده است، به هیچ وجه غیرمعمول، تحمیلی و طاقت فرسا نیست.

به لطف خدا، سطح نتایج کسب شده در کنکور سراسری و استمرار این موفقیت در تمام سال‌های پس از تأسیس مدرسه‌ی فائزون، در مقایسه با دیگر مراکز آموزشی فعال در حوزه‌ی علوم انسانی در سطح کشور، کاملاً بی‌نظیر بوده است. این موفقیت، منحصر در کسب رتبه‌های برتر تک رقمی بوده است. چیزی که گاهی کم و بیش در مراکز مختلف به عنوان شاخص موفقیت در بعضی سال‌ها اتفاق می‌افتد. بلکه آنچه نشان از موفقیت بی‌نظیر این مرکز در کنکور سراسری دارد، نزدیکی عجیب ترکیب رتبه‌ها به یکدیگر و تعداد رتبه‌های زیر 100، زیر 500 و زیر 1000 در هر سال است که بسیار شاخص و متفاوت بوده است.
جزئیات رتبه های هر سال تحصیلی، در صفحه‌ی نتایج و موفقیت‌های همین سایت قابل مشاهده است.

لازم به ذکر است، هر چه در این سالها به جلو می‌رویم، بخصوص در 5 سال اخیر، با تغییر دیدگاه جامعه نسبت به آموزش علوم انسانی، مراجعه‌ی تعداد بیشتری از دانش‌آموزان، بخصوص نخبگان انگیزمند به رشته‌ی علوم انسانی و افزایش سطح رقابت در کنکور سراسری، عملاً شور و هیجان بیشتری در کنکور سراسری رشته ی علوم انسانی دیده می‌شود.

برای اینکه استمرار کسب موفقیت در کنکور سراسری را در طول سال‌های اخیر در فائزون مشاهده کنید، جدول زیر می تواند دید کلی خوبی به شما بدهد:

 رتبه های زیر 100رتبه های زیر 500رتبه های زیر 1000
میانگین 13 سال اخیر
10  نفر در هر سال31 نفر در هر سال42 نفر در هر سال
میانگین 10 سال اخیر9 نفر در هر سال29 نفر در هر سال40 نفر در هر سال
میانگین 5 سال اخیر7 نفر در هر سال26 نفر در هر سال37 نفر در هر سال
میانگین 3 سال اخیر (منتهی به 1402)7 نفر در هر سال27 نفر در هر سال38 نفر در هر سال

در 13 سال اخیر، جمعاً 19 رتبه‌ی زیر 10، 129 رتبه‌ی زیر 100 و 543 رتبه‌ی زیر 1000 از مدرسه‌ی فائزون فارغ التحصیل شده‌اند!

مجتمع آموزشی فائزون، از سال 1389 توسط سرکار خانم رفیعی و با همراهی جمعی از همکاران و متخصصان، تأسیس شده و ایشان هم اکنون نیز بعد از 44 سال سابقه‌ی فعالیت در عرصه‌ی تعلیم و تربیت، به عنوان رئیس هیئت مدیره کل موسسه و همچنین مدیر دبیرستان دوره‌ی دوم در حال فعالیت در این مرکز هستند. در تمام این سال‌ها از ابتدا تاکنون، شخص ایشان به صورت مستقیم مسئولیت کارگروه آموزشی دوره‌ی متوسطه‌ی دوم، بخصوص پایه‌ی دوازدهم را بر عهده داشته است.

موسسه­‌ی فرهنگی، آموزشی فائزون، بر روی مدلسازی تربیت دختران ایران اسلامی، به عنوان یک پروژه‌ی پژوهشی و آموزشی در سطح ملّی متمرکز است و در تلاش است فرآیند آموزش و تربیت دختران در بازه‌ی سنی تا 21 سال را در یک بسته­­‌ی پژوهشی یکپارچه تحت پوشش قرار دهد.

هم‌اکنون، مجموعه‌ی کودکستان (محیانه)، پیش دبستان، دبستان، متوسطه‌ی اول، متوسطه‌ی دوم و زیرساخت مدارس میان رشته‌ای در فائزون، ذیل یک کارگروه پژوهشی شامل چند گروه مستقل و متمرکز در حال فعالیت هستند و واحد پژوهش و توسعه‌ی این مجتمع بر این فرآیند نظارت می‌کند.

در مجموع بیش از 14 کارگروه مستقل موضوعی نیز در زمینه های مختلف مرتبط با این پروژه، در اتصال با مجموعه‌ی فائزون در حال فعالیت آموزشی و پژوهشی هستند.

این مرکز به هیچ نهاد یا مجموعه‌ی رسمی و غیرسمی فرهنگی، سیاسی یا اقتصادی، هیچ نوع اتصال و وابستگی ندارد و از هیچ منبع مالی بیرونی، به جز شهریه‌های دانش‌آموزان تأمین مالی نمی‌شود. ضمناً تاکنون از هیچ امکانات، ساختمان یا تجهیزات اعطایی ارگان‌های دیگر استفاده نکرده و تمام ساختمان‌های این مجتمع، استیجاری است و هزینه‌های آنها نیز از محل شهریه‌های رسمی مجموعه تأمین می‌شود.

ما به مقطع دوم دبیرستان یعنی از پایه های دهم تا دوازدهم به مثابه یک مرحله ی مقدماتی برای ورود به دانشگاه و جامعه نگاه می‌کنیم. مقطعی که دانش‌آموز باید بتواند برای گذار از دوران نوجوانی و دانش‌آموزی و ورود به دوران جوانی و دانشگاه آماده شود.

نمی توان علوم انسانی را به دانش‌آموزان این مقطع سنی در محیطی کاریکاتوری و گلخانه‌ای آموزش داد. 

دانش‌آموز علوم انسانی در این مقطع نیاز به حضور در محیطی واقعی و متنوع دارد که در آن تناسب میان اقشار، گروه ها و فرهنگ‌های مختلف موجود در جامعه، شبیه به آنچه در واقعیت هست رعایت شده باشد.

یکی از لوازم رشد و تعالی در این دوره سنی، بخصوص برای دانش‌آموزان رشته‌ی علوم انسانی، آن است که به جای مواجهه با یک ترکیب جمعیتی محدود و گزینش شده به لحاظ سیاسی، فرهنگی، مالی و یا طبقه‌ی اجتماعی، با یک نمونه‌ی کوچک اما کاملاً متنوع، واقعی و البته مدیریت شده از جامعه‌ی خود مواجه شوند.

برای شناخت دقیق از جامعه و مواجه شدن با واقعیت‌های آن و همچنین برای کسب تجربه‌ی واقعی و ملموس از تعاملات اجتماعی و از همه مهمتر برای کسب تجربه در مواجهه‌ی علمی با شرایط بومی جامعه‌ی خود، دانش‌آموز علوم انسانی نیاز به حضور در محیطی واقعی و متنوع دارد که در آن تناسب میان اقشار گروه ها و فرهنگ های مختلف موجود در جامعه، شبیه به آنچه در واقعیت هست رعایت شده باشد.

این به معنای آن نیست که این ترکیب جمعیتی باید به صورتی بی مبالات، کنترل نشده و ناسالم تشکیل شود و یا باید برای مواجه شدن با واقعیت‌های اجتماعی، آسیب‌ها و شکاف‌های موجود در چنین فضای متنوعی را نادیده گرفت. بلکه چنین نمونه‌ای از یک جامعه‌ی متنوع در این مقطع سنی باید کاملاً مدیریت شده و مدبّرانه شکل گرفته و به صورت مستمر مورد رصد و مدیریت دقیق باشد.

ما این ترکیب جمعیتی را تنوع مدیریت‌شده می‌نامیم. محیطی واقعی متنوع و متکثر شامل انسان‌هایی با گرایش‌های فکری و فرهنگی و سطح هوش و دانش متفاوت و با تنوع در سطح مالی و طبقه‌ی اجتماعی که به شکلی منسجم در کنار هم جمع شده‌اند و بر مبنای یک طرح نظام‌مند مدیریتی یک هدف مشترک و مشابه را پیگیری می‌کنند.

در واقع ما به جای ایزوله کردن محیط و ساختن ترکیب‌های گلخانه ای، یک ترکیب جمعیتی متنوع و جامعه‌گون را ترجیح داده‌ایم و سختی‌های مدیریت، برنامه‌ریزی و ایجاد انسجام در آن را پذیرفته‌ایم. چرا که حضور در چنین فضایی را در این مقطع سنی بخصوص برای دانش‌آموزان علوم انسانی یک ضرورت آموزشی و فرهنگی می‌دانیم. دانش‌آموزان در چنین فضایی می‌توانند به مرور درک واقعی‌تر و ملموس‌تری از حضور فعال اجتماعی کسب کنند.

ما بر این باور هستیم که اگر در مقاطع ابتدایی دوران تحصیل لازم است دانش‌آموز با جامعه‌ای «محدود» و مدیریت شده مواجه باشد و همچنین در دانشگاه لاجرم با جامعه ای «متکثر» و «مدیریت ناپذیر» مواجه خواهد بود، باید حلقه‌ی واسطی در این میان، با یک ترکیب جمعیتی «متنوع و متکثر» اما مدیریت شده وجود داشته باشد تا نوجوان بتواند با کمترین آسیب برای این دوره‌ی گذار آماده شود. این امر می‌تواند سلامت و هم‌افزایی آتی جامعه‌ی ما را نیز ارتقا داده و بخصوص در حوزه ی علوم انسانی، افرادی با درک واقعی و ملموس از جامعه را به دانشگاه تحویل دهد.

 البته، اقتضاء مدیریت چنین فضایی آن است که برای جلوگیری از بروز شکاف‌ها و آسیب‌های احتمالی و همچنین حفظ نظم درونی مدرسه و جهت‌دهی هدفمند رفتار دانش‌آموزان، قوانینی محکم و تخطی‌ناپذیر البته به شکلی منصفانه و مدبّرانه وضع و مورد اهتمام قرار گیرد. قوانینی که عملاً چیزی بیش از دستورالعمل‌های مصوب آموزش و پرورش نیستند، اما به شکلی جدی و مسامحه‌ناپذیر مورد اهتمام مدرسه قرار خواهند گرفت .

جزئیات این موارد پس از طی مراحل ثبت نام به اطلاع خانواده‌ها خواهد رسید.

همانطور که در پاسخ به سوال پیشین عرض شد، ما در فرآیند جذب دانش‌آموزان برای ورود به دبیرستان فائزون، در تلاش هستیم که یک ترکیب متنوع و شبیه‌سازی شده از جامعه‌ی واقعی را شناسایی و جذب کنیم. لذا نخبه‌گزینی و یا جذب بر اساس شرط معدل، سوابق تحصیلی، نتایج خام آزمون تستی ورودی یا مولفه‌های صوری شبیه به این، به هیچ‌وجه در برنامه‌ی ثبت نام مجتمع فائزون نبوده است.

به صراحت می‌توان گفت، هر کس که ظرفیت و گرایش واقعی به تحصیل در حوزه‌ی علوم انسانی داشته باشد و از نظر رشد شخصیتی آماده‌ی ورود به یک جامعه‌ی گسترده و متنوع از علاقه‌مندان به علوم انسانی باشد، فارغ از سوابق تحصیلی و یا سطح تسلط کنونی خود به محتوای دروس، با افتخار در مدرسه‌ی فائزون پذیرفته خواهد شد.

بله، فرآیند ثبت‌نام در مدرسه‌ی فائزون، فرآیند بسیار جدی و نسبتاً طولانی است، اما در چند فاز متنوع در قالب‌های مختلف تستی، تشریحی، مصاحبه ی شفاهی و … بر اساس مجموعه‌ای از تجربیات و مطالعات علمی به شکلی طراحی شده است که در خلال آن، ظرفیت و گرایش دانش‌آموزان جهت ورود تخصصی به رشته‌ی علوم انسانی به صورت دقیق‌ سنجیده خواهد شد.

بخش مهمی از این فرآیند، عملاً کمکی است برای دقیق تر کردن مسیر هدایت تحصیلی دانش‌آموزان و تشخیص آنکه آیا رشته‌ی علوم انسانی برای هر کدام از آنها انتخاب صحیحی است یا خیر.

لذا بدون اضطراب و بدون نگرانی از پذیرش یا عدم پذیرش در این مرکز، می‌توانید با آرامش مسیر چندمرحله‌ای که برای شناخت ظرفیت‌های شما تنظیم شده است را در فائزون سپری کنید.

به هر دانش‌آموز در پایان این مسیر، یک توصیف‌نامه‌ی دقیق که حاصل بررسی‌های ما در این فرآیند خواهد بود، تقدیم می شود.  

دبیرستان فائزون، به جهت تشکیل یک جامعه ی گسترده و متنوع از علاقه مندان به رشته ی علوم انسانی، سعی می کند با توجه به محدودیت های فیزیکی و امکانات خود، تعداد دانش آموزان ورودی هر پایه را تنظیم کند.

در حال حاضر، در هر پایه سه کلاس درسی و در هر کلاس، به طور میانگین 25 تا 30 دانش آموز در حال تحصیل هستند.